به گزارش خبرگزاری فرهنگسرای معروف به نقل از شهرآرا آنلاین – ملیحه ابراهیمی یزدی| همان گونه که دیگران را به باد نقد می گیرید که چنین و چنان هستند، خیلی خوب است روحیه نقدپذیری تان را هم تقویت کنید.
همیشه قرار نیست شما آن طرف قضیه ای باشید که نقشتان تذکردهنده است. گاهی باید اعمال و رفتارتان را زیر ذره بین ببرید. چه اشکالی دارد یکسری آلودگی های اخلاقی را که برای خیلی ها امری طبیعی است، یک نفر یادآور شود مثلا در زمانی که فرد به واجبات و محرمات بی اهمیت است. مسئله امر به معروف و نهی از منکر بی ارتباط با نقدپذیری افراد نیست. چه خوب است در هنگام رویارویی با منکری، اقدام به امر به معروف کنیم، البته این موضوع مقدمات و شرایط خاص خود را دارد که در ادامه با هم می خوانیم.
می خواهید آمر به معروف و ناهی از منکر باشید، اشکالی ندارد باید دارای خصوصیت های زیر باشید.
عمل گرا: باید فردی صالح و اهل تقوا باشید.
اخلاق گرا: باید با رفتارتان به فرد بفهمانید که به عنوان نمونه؛ پوشش خلاف عرف و شرع است نه اینکه چشم به چشمان نامحرم بدوزید و اندام و هیکلش را انداز و ورنداز کنید.
ادب گرا: طریقه صحبت کردنتان بر محور رعایت ادب و به دور از بی احترامی و توهین باشد.
بزرگ راه: قرار نیست از کاه، کوه بسازید. واقع بینانه امر به معروف و نهی از منکر کنید.
مراعات گرا: انتقاد ربطی به مدال و مقام فرد ندارد. بی ملاحظه حقیقت را بگویید.
صادق گرا: این جرئت را داشته باشید که رو در امر به معروف و نهی از منکرش کنید نه پشت سر.
کمال گرا: از کرامت و ارزش انسانی مخاطب غافل نشوید.
تخریب گرا: کسی حق ندارد به جای انتقاد، شخصیت فرد مقابل را تخریب کند.
لحن گرا: رویکرد و لحن پیامتان باید شکل انتقادی به خود بگیرد نه اعتراضی.
امام علی (ع):
دیگران را از منکر بازدارید و خود نیز از آن دورى کنید زیرا شما مأمور شده اید که اوّل خودتان منکر را ترک کنید بعد نهى از منکر کنید.
آیه ١٠۴ سوره آل عمران:
و باید برخی از شما مسلمانان، خلق را به خیر و صلاح دعوت و امر به نیکوکاری و نهی از بدکاری کنند و این ها (که واسطه هدایت خلق هستند) رستگار خواهند بود.
یکسری نبایدها هست که اگر بی توجه از کنار آن ها بگذریم، به رشد و تقویت منکرات دامن می زند. قبل از انتقاد، خوبی های مخاطبتان را پیش چشمش بیاورید. این اتفاق باعث می شود در گام اول احساس دوستی و اعتماد بین شما بیشتر شود و در گام دوم پرهیز از موارد زیر الزامی است.
تندروی
اعمال سلیقه
تعصبات عامیانه
جسارت
توهین
تحقیر
تجسس در امور شخصی
امر و نهی
ترویج گناهانی چون غیبت و تهمت
پیش داوری
دست نکشیدن از رسالت
ناامید نشدن
انتقال احساسات منفی
مقایسه
قبول کنید وقتی در مسائل حساس و کلیدی بی مقدمه می رویم سر اصل موضوع، نتیجه خوبی عایدمان نمی شود. حوصله به خرج دهید و از راهش وارد شوید. بی شک به موفقیت و نتیجه مطلوب دست پیدا خواهید کرد.
با سخن حق در قالب یک مثال سر حرف را باز کنید. می توانید از الگوهایی مثل چهره ها کمک بگیرید.
خیلی ها گمان می کنند که جدا شدن از منکری جزو محالات است، بهتر است با اشاره به نمونه های مشابه به طرف حس تلقین دست بدهد.
از ابزاری مثل هنر کمک بگیرید. مثلا با سخنان زیبا ذهن طرف را معطوف خود کنید.
انصاف به خرج دهید.
با امیدبخشی و با توجه به ظرفیت افراد، این ذهنیت را که از او گذشته است، دور کنید.
از کنایه گویی پرهیز کنید.
ابراز محبت کنید تا جذبتان شوند.
تخریب عواطف، ممنوع! به فکر ساختن باشید.
بهتر است مخفیانه و مختصر طرف را ارشاد کنید.
به عقاید مخاطبتان احترام بگذارید.
موقعیت سنجی کنید مثلا در هنگام خشم و عصبانیت، امر به معروف نکنید.
اعتمادسازی کنید.
گام به گام انتقاداتتان را پیش ببرید. مماشات نکنید.
مدلی را طراحی کنید که با انجام امر به معروف شما، زمینه بر منکر، تنگ شود و به طور کلی ریشه مفاسد خشکانده شود.
گاهی تصور می کنید که تمام راه ها را رفته اید اما نتیجه دلخواه، حاصل نشده است. ناامید نشوید. قطعا هنوز راه های دیگری هست که اثرپذیر است. توصیه می کنیم به موارد زیر بیندیشید.
این کار را به فرد دیگری بسپارید. مثلا یک شخصیت تأثیرگذار.
از تکرار خسته نشوید. گاهی تکرار طرف را وادار به پای کار آمدن می کند.
بیایید روش های خاصی را از خودتان ابداع کنید. البته باید شخصیت شناسی خوبی داشته باشید. روش هایی که با روحیه و شخصیت افراد ارتباط تنگاتنگ دارد.
برای بازداشتن از راه فساد، راه های حلال را پیشنهاد و جایگزین کنید.
از انتقاد در جمع پرهیز کنید. از مکان ها و زمان هایی که مخاطب احساس خوبی دارد، بهره بگیرید.
گارد بین خودتان و او را بشکنید.
کافی است بگویی بالای چشمت ابروست. آنچنان در مقابل حرفت جبهه گیری می کند که انگار چه جرمی مرتکب شده ای. حالا درست است که آن فرد نقد کننده باید در برخورد با طرف مقابل، نکاتی را رعایت کند اما این دلیل نمی شود که شما هم در مقابل کوچک ترین حرفی، سریع واکنش نشان بدهید و به قولی بهتان بر بخورد. خدا وکیلی کلاهتان را قاضی کنید. یعنی هر نقدی که به شما وارد می شود، بی پایه و اساس است؟ به هر حال هر کسی یک سری نقاط ضعفی هم دارد که می تواند برای بهتر شدن آن ها قدم بردارد دیگر. لطفا از این به بعد اگر در مقابل رفتارتان خرده ای بهتان گرفتند، قبل از هر واکنشی منطقی فکر کنید، ببینید آیا طرف واقعا راست می گوید یا نه؟
بر اساس پژوهش های علمی در هر منطقه از شهر مشهد ٢٠اولویت آسیب های اجتماعی، شناسایی و در دستورکار بیش از ۴هزار آمر به معروف و ناهی از منکر قرار گرفته است. به عنوان نمونه در منطقه ثامن(اطراف حرم مطهر رضوی) ١٢٨١نفر آمر به معروف، ۵محور فرهنگ رانندگی، میزبانی، اقتصاد مقاومتی، عفاف و حجاب و فروش کالاهای قاچاق را که جزو اولویت ها محسوب می شود، در دستور کاری خود قرار داده اند.
از ابتدای امسال تا پایان شهریور نیز ٣۶٠هزار تذکر زبانی در ۵محور یادشده آمران انجام شده که ٨٢٧نمونه مقاومت مردمی گزارش شده است. این در حالی است که از این آمار هیچ تنشی گزارش نشده و حتی یک پرونده قضایی نیز تشکیل نشده است.
پرداختن به مقوله آموزش در بحث امر به معروف و نهی از منکر برای ستاد بسیار حائز اهمیت است، به گونه ای که با شناسایی ١٢قشر شامل دانش آموز، دانشجو، زنان خانه دار، اصناف و… دوره های آموزشی را تدارک دیده ایم.
از طرفی در اولین مرکز تخصصی امربه معروف و نهی از منکر نیز ١٢هزار نفر آموزش های لازم را فراگرفته اند. همچنین مجموعه نماهنگ های ۶٠ثانیه ای، اجرای سرود و چاپ کتاب هایی با این موضوع را تهیه و تدوین کرده ایم.